Czym jest rozluźnianie mięśniowo-powięziowe i dlaczego warto je stosować w praktyce fizjoterapeutycznej?

Rozluźnianie mięśniowo-powięziowe to metoda, z której korzysta z sukcesami wielu fizjoterapeutów. W naszym artykule przybliżamy temat pracy z powięzią, wyjaśniamy, czym jest metoda FM, czyli po angielsku Fascial Manipulation i jakie są korzyści stosowania technik powięziowych w gabinecie.

Na czym polega rozluźnianie mięśniowo-powięziowe?

Rozluźnianie mięśniowo-powięziowe to takie oddziaływanie, które ma na celu usunięcie restrykcji tkankowych. Praca technikami powięziowymi polega na dokładnym badaniu pod kątem spięć i zaburzeń przesuwalności tkanek, a następnie na działaniach mających na celu dążenie do osiągnięcia prawidłowego funkcjonowania powięzi. Aby to uzyskać, stosuje się techniki manualne, narzędziowe, a często dodatkowo korzysta się także z innych akcesoriów. Dzięki temu można:

przywrócić prawidłową przesuwalność struktur względem siebie
zmniejszyć dolegliwości bólowe
poprawić ruchomość odcinkową
zmniejszyć sztywność i uczucie napięcia mięśni
zmniejszyć bóle głowy.

Diagnostyka układu mięśniowo-powięziowego jest ważna podczas wizyty pacjenta u fizjoterapeuty, gdyż pozwala znaleźć nieraz odległą przyczynę zgłaszanych dolegliwości.

Techniki powięziowe – system diagnostyczno-leczniczy

Rozluźnianie mięśniowo-powięziowe, jak każda metoda w fizjoterapii, rozpoczyna się diagnostyką. Manualne badanie pasm mięśni i powięzi dostarcza wielu informacji nie tylko o miejscu aktualnych dolegliwości, ale także o tkankach bardziej odległych. Podczas takiego badania można dotrzeć do pierwotnych przyczyn problemu, a także znaleźć restrykcje, które w przyszłości mogłyby zacząć dawać objawy bólowe. Opracowanie całego systemu mięśniowo-powięziowego można w takim rozumieniu traktować także jako rodzaj profilaktyki, czyli działania, zanim problem się nawarstwi. Warto więc diagnozować układ mięśniowo-powięziowy, traktując organizm jako całość, lecząc, a zarazem zapobiegając dolegliwościom.

Rozluźnianie mięśniowo-powięziowe w badaniach naukowych

Skuteczność rozluźniania mięśniowo-powięziowego została udowodniona w wielu badaniach naukowych. Ciekawe wnioski uzyskano, obserwując efekty pracy na powięzi m.in.:

w leczeniu trigger points odcinka szyjnego [4]
w bólu lokalizowanym w obrębie stopy [3]
w zmniejszonej ruchomości ramienia [5]
w zespołach przeciążeniowych przyśrodkowej strony piszczeli. [6]

W bazach badań naukowych można znaleźć również wiele innych przykładów skuteczności rozluźniania mięśniowo-powięziowego, a nawet informacje o pozytywnych efektach już w czasie pierwszej sesji terapeutycznej.

Rozluźnianie mięśniowo-powięziowych punktów spustowych (trigger points)

Punkty spustowe zlokalizowane w mięśniach i powięzi (MPPS) są odpowiedzialne za różnorodne dolegliwości. Opracowanie MPPS technikami rozluźniania mięśniowo-powięziowego pozwala poprawić funkcjonowanie pacjenta, zmniejszając objawy bólowe i ograniczenia ruchomości odcinkowej. Odnalezienie i rozluźnienie trigger points często umożliwia także zmniejszenie bólu, który dotąd nie był przez pacjenta kojarzony bezpośrednio z układem powięzi (np. ból głowy). [1, 2]

Rozluźnianie mięśniowo-powięziowe – działanie na przyczynę dolegliwości

Ważną zasadą, którą kierują się fizjoterapeuci pracujący technikami mięśniowo-powięziowymi jest działanie na przyczynę problemu. Dokładne badanie całego układu taśm mięśniowo-powięziowych pozwala znaleźć źródło dolegliwości czasem w oddalonym obszarze. Właśnie takie podejście i opracowanie całej taśmy pozwala na uzyskanie trwałego efektu. W praktyce często zdarza się, że do gabinetu fizjoterapeuty trafiają pacjenci, u których miejscowe opracowanie tkanek miękkich w obszarze bólowym przyniosło chwilową ulgę, a dopiero spojrzenie na układ mięśniowo-powięziowy jako całość pozwala na skuteczną pomoc.

Dlaczego warto stosować techniki powięziowe?

Potwierdzenie skuteczności rozluźniania mięśniowo-powięziowego w badaniach naukowych, dokładne poszukiwanie przyczyny problemu, spojrzenie na organizm pacjenta holistycznie i wiele możliwości wykorzystania sprawiają, że warto stosować terapię powięziową w gabinecie. Efektywne techniki manualne i narzędzia do opracowania restrykcji powięziowych pozwolą rozluźnić nawet trudniej dostępne spięcia. Efekty widoczne w niektórych przypadkach już po pierwszej sesji sprawiają, że rozluźnianie mięśniowo-powięziowe to metoda przydatna w codziennej praktyce zawodowej fizjoterapeuty.

Źródła: